Formuleren van toetsbare leerdoelen
Formuleren van toetsbare leerdoelen
Als examinator en docent bent u verantwoordelijk voor het opstellen van toetsbare leerdoelen. De leerdoelen van iedere cursus dragen bij aan het behalen van de eindtermen van de opleiding. Houd hierbij dus rekening met de eindtermen van de opleiding en aanvullend de voorkennis van studenten wanneer meerdere cursussen doelbewust op elkaar voortbouwen. Een toetsbaar leerdoel geeft sturing aan:
1. de toetsing;
2. de vormgeving van het onderwijs;
3. het leergedrag van de student.
Constructive alignment
De basis voor goed onderwijs begint met constructive alignment, oftewel de samenhang tussen leerdoelen, toetsing en leeractiviteiten. Het vertrekpunt zijn de leerdoelen; welke concrete leerdoelen moeten studenten na het volgen van het onderwijs hebben bereikt? De tweede stap is nadenken over toetsing; op welke manier kan ik zien of studenten ook daadwerkelijk die leerdoelen hebben bereikt? Als ik dat weet, kan ik de derde stap invullen, namelijk de leeractiviteiten; als ik weet wat ze moeten leren en hoe dat wordt getoetst, weet ik ook hoe ik mijn onderwijs moet inrichten om ze dat aan te leren.
Hoewel het formuleren van leerdoelen je startpunt is, is het handig om daarbij meteen de toetsing in je achterhoofd te houden. Een van de functies van toetsing is namelijk het controleren of de leerdoelen zijn bereikt!
Toetsbare leerdoelen zijn concreet en eenduidig geformuleerd en bevatten informatie over:
- het gedrag dat aantoont dat het leerresultaat is bereikt. Maak hiervoor gebruik van de actieve werkwoorden (volgens Blooms taxonomy) om onderscheid te maken tussen zes verschillende cognitieve domeinen, oftewel verschillende soorten leergedrag;
- de inhoud waarop de student het beschreven gedrag moet kunnen toepassen.
- de voorwaarden waaraan de student moet voldoen, zodat duidelijk in welke situatie of onder welke omstandigheden de student het beschreven gedrag moet kunnen toepassen;
- de norm. Welke minimumprestatie vindt je als beoordelaar succesvol? Wat moet de student doen om een voldoende te krijgen voor het geleverde werk?
Wil je hier meer over weten? Docentprofessionalisering van het onderwijscentrum van de UMC Utrecht heeft hierover de volgende kennisclip en een training ontwikkeld.